Liệu Tăng Huyết Áp Có Phải Là Bệnh Di Truyền?

Liệu tăng huyết áp có phải là bệnh di truyền? Đây là thắc mắc phổ biến mà Dr. Ngọc nhận được từ nhiều người có bố mẹ mắc bệnh, khiến họ lo lắng về nguy cơ của mình. Trong bài viết hôm nay, Dr. Ngọc sẽ cùng bạn khám phá vấn đề này, hãy theo dõi đến cuối bài nhé!

Huyết-áp là áp lực của máu trong động mạch, giúp máu lưu thông khắp cơ thể. Nó được tạo ra nhờ sự co bóp của tim và sức cản của động mạch. Chỉ số huyết-áp thay đổi trong suốt ngày, tăng lên khi cơ thể hoạt động mạnh hoặc tập thể dục và giảm xuống khi nghỉ ngơi hoặc ngủ.

Tăng huyết-áp là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra các bệnh tim mạch tại các nước phát triển. Theo thống kê, tăng huyết áp là nguyên nhân dẫn đến 7,1 triệu ca tử vong mỗi năm, chiếm 4,5% gánh nặng bệnh tật trên toàn cầu, và làm 64 triệu người sống trong tình trạng tàn phế.

1. Huyết áp là gì?

Huyết áp là áp lực của máu trong động mạch, do sự co bóp của tim và sức cản từ động mạch tạo ra. Chỉ số huyết áp có thể thay đổi theo hoạt động của cơ thể, tăng khi tập thể dục hoặc gắng sức, và giảm khi nghỉ ngơi hay ngủ. Tuy nhiên, tăng huyết áp kéo dài có thể gây nguy hiểm cho tim mạch, thậm chí tử vong.

2. Nguyên nhân gây tăng huyết áp

Có khoảng 90 – 95% trường hợp tăng huyết-áp là vô căn, không rõ nguyên nhân cụ thể, thường do nhiều yếu tố kết hợp như chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu vận động, hoặc lão hóa. Ngược lại, tăng huyết áp thứ phát là do các bệnh lý cụ thể như suy thận mạn, hẹp động mạch thận, hoặc sử dụng thuốc. Để xác định chính xác, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm chuyên sâu.

3. Tăng huyết áp có di truyền không?

Hiện chưa có bằng chứng khoa học xác nhận tăng huyết-áp là bệnh di truyền. Tuy nhiên, các thói quen sống giống nhau trong gia đình, như ăn mặn, ít vận động, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này. Nếu gia đình bạn có người mắc bệnh, nguy cơ bạn mắc bệnh cũng sẽ cao hơn, đặc biệt nếu lối sống không lành mạnh được duy trì qua các thế hệ.

4. Bệnh tăng huyết áp có phải là bệnh di truyền không có điều gì cần lưu ý không?

Mọi người đều có thể gặp nguy cơ mắc tăng huyết áp, nhưng một số nhóm dễ mắc bệnh hơn:

• Người lớn tuổi: Khi tuổi càng cao, mạch máu giảm tính đàn hồi, dễ dẫn đến tăng huyết áp.
• Nam giới dưới 45 tuổi và phụ nữ sau mãn kinh: Nam giới dưới 45 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nữ giới, nhưng sau mãn kinh, nguy cơ tăng huyết-áp của phụ nữ lại cao hơn.
• Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh tim mạch, nguy cơ của bạn sẽ cao hơn.

Ngoài ra, các yếu tố làm tăng nguy cơ gồm:

• Thừa cân, béo phì.
• Thiếu vận động.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh.
• Dùng quá nhiều muối.
• Lạm dụng rượu bia.
• Hút thuốc lá.
• Căng thẳng thường xuyên.

5. Bạn cần làm gì để giảm nguy cơ tăng huyết áp?

Để giảm nguy cơ tăng huyết áp, đặc biệt ở những người có nguy cơ cao, việc thay đổi lối sống một cách hợp lý là rất cần thiết. Điều này không chỉ giúp ngăn ngừa biến chứng mà còn giúp bệnh nhân kiểm soát tình trạng bệnh hiệu quả hơn.

• Ngừng hút thuốc lá: Nicotin trong thuốc lá làm co mạch máu, tăng nhịp tim và gây tăng huyết áp. Đây là yếu tố nguy cơ lớn nhất gây bệnh tim mạch, đột quỵ và làm tăng nguy cơ tăng huyết áp rõ rệt.
• Giảm muối trong khẩu phần ăn: Ưu tiên chế độ ăn ít muối, chất béo bão hòa, cholesterol, và tăng cường trái cây, rau củ, các sản phẩm ít chất béo từ sữa. Hạn chế muối ở mức dưới 2,4g/ngày, tránh thức ăn ướp muối và rau củ đóng hộp chứa nhiều muối.
• Hạn chế rượu bia: Nếu uống, hãy giữ ở mức tối đa mỗi ngày là 80 ml rượu mạnh, 600 ml bia (tương đương 2 lon), hoặc 250 ml rượu vang.
• Kiểm soát cân nặng: Duy trì chỉ số BMI từ 18,5 – 24,9 kg/m² để có cân nặng lý tưởng. Vòng eo của nam giới nên dưới 90 cm, và của nữ dưới 80 cm. Giảm cân không chỉ giúp hạ huyết áp mà còn tốt cho bệnh tiểu đường và rối loạn mỡ máu.
• Tập thể dục đều đặn: Nên chọn các hoạt động vừa phải như đi bộ, chạy bộ, bơi lội ít nhất 30 phút mỗi ngày. Tránh các bài tập nặng như nâng tạ vì có thể làm tăng huyết áp. Nếu huyết áp chưa được kiểm soát, cần hoãn tập luyện cho đến khi điều trị ổn định.

Với những người có huyết áp cao nhẹ, các thay đổi lối sống này có thể đủ để hạ huyết áp xuống mức bình thường mà không cần dùng thuốc. Đối với những người khác, các biện pháp này có thể giúp họ giảm liều lượng thuốc hoặc chỉ cần dùng ít thuốc hơn để kiểm soát huyết áp.

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần giải đáp về tình trạng sức khỏe, hãy liên hệ ngay với Dược Sĩ Đạt để nhận được sự tư vấn kịp thời.

Liên hệ với Dược sĩ Đạt:

• Facebook:  Dược sĩ Đạt
• Youtube: Dược sĩ Đạt Official
• TikTok: Dược sĩ Đạt Official
• Email hợp tác: duocsinguyenvandat@gmail.com